Elbirliği Mülkiyetinin Paylı Mülkiyete Dönüştürülmesi
Türk Medeni Kanunu’nun 644. maddesi gereğince mirasçılardan biri, terekeye dahil malların tamamı veya bir kısmı üzerindeki iştirak hakindeki mülkiyetin, müşterek mülkiyete çevrilmesi talebiyle ilgili sulh hukuk mahkemesine başvurabilir. Bu durumda mahkeme, diğer mirasçılara çağrıda bulunarak belirleyeceği süre içinde varsa itirazlarının bildirmesini ister. Mirasçılar tarafından iştirak halindeki mülkiyetin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmez veya mirasçılardan biri tarafından belirlenen süre içinde paylaşma davası açmaz ise; mahkeme, talep konusu mal üzerindeki iştirak halindeki mülkiyetin müşterek mülkiyete çevrilmesine karar verir. Terekeye dahil diğer hakların ve alacakların paylar oranında bölünmesi hususunda da aynı usul ve yöntem izlenir.
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi E: 2014/7542 K: 2014/13271 T: 24.11.2014
Dava, elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi isteğine ilişkindir. Davacı vekili, … dava konusu 1..., 1..., 1..., 3..., 3..., 3..., 1..., 6... ve 4... parsel sayılı taşınmazlar ile 3… parseldeki ... numaralı bağımsız bölüm üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesini talep etmiştir. Davalı M., aleyhine olan hususları kabul etmediğini belirtmiş, diğer davalılar cevap vermemişlerdir. Mahkemece, davanın kabulüne, dava konusu taşınmazlar üzerindeki elbirliği mülkiyetin paylı mülkiyete çevrilmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalı M. temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre davalı M.'nin dava konusu 6... ve 4…. parsel sayılı taşınmazlar ile 3… parsel sayılı taşınmazdaki … numaralı bağımsız bölüm ile ilgili temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Türk Medeni Kanununun 644/2. maddesinde “Elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya mirasçılardan biri belirlenen süre içinde paylaşma davası açmadığı takdirde, istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verilir” hükmüne yer verilmiştir.
Somut olaya gelince, mirasçı M. tarafından açılan ortaklığın giderilmesi davası sonucu … Sulh Hukuk Mahkemesi … tarihli … Esas, … Karar sayılı dava dosyasında dava konusu 1... parsel sayılı taşınmaz, mirasçı G. tarafından açılan ortaklığın giderilmesi davası sonucu … Sulh Hukuk Mahkemesi … tarihli … Esas, … Karar sayılı dava dosyasında dava konusu 1.., 1..., 1.., 3..., 3... ve 3... parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda mahkemece TMK'nın 644/2. maddesi uyarınca dava konusu 1.., 1..., 1.., 3..., 3... ve 3... parsel sayılı taşınmazlar yönünden davanın reddi gerekirken bu parseller yönünden de davanın kabulü doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenle ilgili bentte belirtilen dava konusu taşınmazlara ilişkin hüküm sonucunun ONANMASINA, … 2. bentte yazılı nedenle ilgili bentte belirtilen dava konusu taşınmazlara ilişkin hüküm sonucunun BOZULMASINA oybirliği ile karar verildi.
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi E: 2007/10888 K: 2007/13272 T: 04.12.2007
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı iştirak halindeki mülkiyetin müşterek mülkiyete çevrilmesi davasına dair karar davalılardan Ahmet tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Uyuşmazlık elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi istemine ilişkindir. Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılardan Ahmet tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, dava dilekçesinde, davacı ve davalılar arasında elbirliği mülkiyetine tabi bulunan 3282 parsel no’lu taşınmazda elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesini istemiştir. Davalı Hülya duruşmada, davayı kabul ettiğini bildirilmiş, davalı Ahmet ise duruşmalara katılamadığı gibi cevap dilekçesi de vermemiştir. Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiştir.
Türk Medeni Kanunu’nun 644. maddesine dayalı elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi davalarında davalılara gönderilen dava dilekçesi içeren duruşma gününü bildirir davetiyelerde. “elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya belirlenen süre içinde paylaşma davası açılmadığı takdirde istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verileceğine” dair ihtarın bulunması gerekir. Davalılara gönderilen ve Medeni Kanun’un 644. maddesindeki bu ihtarı içermeyen tebligatlar geçersizdir. Mahkemece davalılara yukarıda belirtilen ihtarı içeren duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA oybirliğiyle karar verildi.
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi E: 2010/13898 K: 2011/3806 T: 29.3.2011
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi davasına dair karar Cumhuriyet Savcılığı (kanun yararına bozma) tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine ilişkindir. Mahkemece istem gibi verilen kararın kesinleşmesi üzerine Finike Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 13/8/2008 günlü, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 30/11/2010 günlü kanun yararına bozma talebini içerir dilekçe ve ekleri incelendi.
Gereği görüşülüp düşünüldü.
Türk Medeni Kanununun 644. maddesinde ifadesini bulan elbirliği halindeki mülkiyetin paylı mülkiyete dönüştürülmesine ilişkin davayı mirasçıların açması, davada taraf olarak yer alan tüm mirasçıların, mirasçılık belgesinde belirlenen paylarının da hükümde somut olarak gösterilmesi gerekir. Bu nedenle mahkemece hüküm fıkrasında mirasçıların payları ayrı ayrı gösterilmeden, 22/6/2006 günlü mirasçılık belgesine atıfla hüküm kurulması hatalı olduğundan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, Adalet Bakanlığının gösterdiği lüzum üzerine kanun yararına bozma isteğinin kabulü gerekmiştir.
SONUÇ: Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının HUMK. nun 427/6. maddesine dayalı kanun yararına bozma isteğinin açıklanan nedenle kabulü ile hükmün sonuca etkili olmamak üzere BOZULMASINA ve gereği yapılmak üzere kararın bir örneği ile dosyanın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi.
Şeyda Deniz Yücebaş
Avukat